Samochód też może być antyfaszystą

W latach 30. XX wieku Szczecin był ważnym punktem na motoryzacyjnej mapie Europy. Fabryka Auto-Stoewer-Werke-AG przy Falkenwalder Strasse, dzisiejszej al. Wojska Polskiego, produkowała znakomite samochody. Należały do najlepszych w Europie; były komfortowe, nowoczesne i niezbyt drogie. Bracia Bernhard i Emil Stoewerowie byli lokalnymi patriotami; na maskach ich samochodów prężyła się figurka gryfa; auta nosiły nazwy związane ze Szczecinem: sedina, greifa.
Nasz muzealny stoewer V5 opuścił szczecińską fabrykę w 1932 roku. Prace nad tym modelem zakończyły się dwa lata wcześniej. Był to pierwszy niemiecki samochód z przednim napędem. Do roku 1932 powstało 2100 tych aut. Obok limuzyn – takich, jak należąca do szczecińskiego muzeum – produkowano także wersję sportową z silnikiem o mocy 30 KM.

– Model V5 wplątał Bernharda Stoewera juniora w konflikt z hitlerowskimi władzami – opowiada Manfried Bauer, dyrektor Muzeum Stoewera w Wald-Michelbach. – Dostojnicy partii nazistowskiej mieli spory wpływ na fabrykę, ponieważ dzięki wsparciu zarówno władz miasta, jak i państwa, firma przetrwała lata wielkiego kryzysu. Władze były zainteresowane przede wszystkim samochodami dla wojska. A Wehrmacht życzył sobie pojazdów z napędem na tylną oś, ewentualnie na obie osie. Bernhard upierał się przy samochodach dla cywili i musiał opuścić fabrykę.
Produkcja stoewerów zakończyła się w 1944 roku. Alianckie bomby zniszczyły fabrykę, w której produkowano już tylko pojazdy wojskowe.

Panorama wirtualna widok z zewnątrz

– Ocalało ponad 200 stoewerów rozrzuconych po świecie – mówi Manfried Bauer. – Połowa z nich jest w Niemczech, 22 w Australii, 18 w Szwajcarii i sześć w Polsce (trzy w naszym muzeum). Miłość do starych samochodów, to uczucie wieczne i niezmienne. A miłość do stoewerów narodziła się podczas mojej pierwszej wizyty po wojnie w Szczecinie. Był rok 1984. Wtedy do mnie dotarło, iż z mego rodzinnego miasta pochodzi firma, która w okresie międzywojennym była w pierwszej trójce niemieckich producentów samochodów.

Panorama wirtualna widok wnętrza

DANE TECHNICZNE

  • Rok produkcji: 1932.
  • Silnik: czterocylindrowy, o pojemności 1188 cm3 i mocy 25 KM.
  • Zawieszenie: koła przednie zawieszone na wahaczach i sprzężone z resorem piórowym. Koła tylne zawieszone.
  • Instalacja elektryczna: 6 voltów.
  • Prędkość maksymalna: 80 km/h.
  • Zużycie paliwa: 9 l/100 km.